Oby tylko były zdrowe!

Oby tylko były zdrowe!b_240_0_16777215_00_images_numery_6_175_2009_ok.jpg

Dr n. med. Krystyna Knypl

 

Gdy czekamy na przyjście dziecka na świat, często na pytanie o jego płeć, mówimy: „nie ważne, czy będzie to chłopiec czy dziewczynka, ważne żeby było zdrowe!”. Istotnie zdrowie dziecka i jego prawidłowy rozwój najbardziej rodzicom leży na sercu.

Na zdrowie dziecka wpływa kilka czynników – oczywiście są wśród nich nasze geny, ale nie mniej ważne jest środowisko oraz poziom ochrony zdrowia. Zdrowie dziecka, jego przyszła kondycja fizyczna i psychiczna, kształtuje się już od poczęcia. To, jak przyszła mama zachowuje się podczas ciąży znacząco wpływa na stan zdrowia malucha. Wiadomo, że dzieci tych nierozsądnych kobiet, które podczas ciąży nie stronią od alkoholu czy papierosów, rodzą się z mniejszą wagą urodzeniową w porównaniu do dzieci nienarażonych na zatruwanie nikotyną lub alkoholem. Tak więc każda przyszła mama, która chce mieć zdrowe dziecko nie może spożywać alkoholu w jakiejkolwiek postaci, ani palić papierosów. Niedawno dowiedziałam się, że w Polsce zaczyna być popularny pogląd, iż „piwo to nie alkohol” – nic bardziej błędnego! Piwo jest alkoholem tak samo szkodliwym, jak wszystkie inne trunki!

Ciekawie przedstawia się sprawa z uczuleniami pokarmowymi – najnowsze badania naukowe dowodzą, że uczulenie na białka mleka krowiego, które często jest schorzeniem dziedzicznym, może pojawić się już podczas ciąży. Na tak wczesną postać uczulenia wskazują badania, potwierdzające podwyższony poziom immunoglobuliny IgE w krwi pochodzącej z żyły pępowinowej dzieci, które w dalszym życiu mają objawy uczulenia.

Po szczęśliwym przyjściu dziecka na świat rozpoczyna się długi okres czuwania nad jego zdrowiem i rozwojem. Bardzo ważnym czynnikiem kształtującym ogólną kondycje zdrowotną malucha są szczepienia ochronne. Wszystkie dzieci w Polsce, a także w innych krajach całego świata, są szczepione wg kalendarza szczepień, zalecanego przez Światową Organizacje Zdrowia. Mamy obowiązkowe szczepienia podstawowe oraz szczepienia zalecane. Obecnie pojawiły się nowoczesne formy szczepionek, dzięki którym podczas jednej wizyty z dzieckiem w poradni możemy zaszczepić dziecko przeciwko pięciu lub sześciu chorobom jednym zastrzykiem i nie narażamy malucha na kilka wkłuć. Szczepionki typu „pięć w jednym” lub „sześć w jednym” nie są refundowane i konieczne jest poniesienie dodatkowych kosztów. Jeżeli zastanawiamy się czasami nad wyborem prezentu dla dziecka – to warto pamiętać, że zamiast typowych prezentów (nie zawsze potrzebnych i pożytecznych!) możemy zadeklarować zakupienie dobrej szczepionki.

Poza szczepieniami na stan zdrowia dziecka wielki wpływ ma tryb życia oraz sposób odżywiania. Wszelkie nawyki kształtują się już od najmłodszych lat i dlatego należy uczyć dzieci dokonywania zdrowych wyborów żywności oraz zdrowego sposobu spędzania wolnego czasu. Małe dziecko uczy się otaczającego świata, naśladując mamę lub tatę. Jeżeli rodzice będą podczas rodzinnego obiadu sięgali często po solniczkę, dziecko, wcale nie potrzebując dosolenia potraw, wykona ruch naśladujący rodziców. Jeżeli mama zamiast przygotowania obiadu będzie zamawiać pizze przez telefon, dziecko po kilku latach będzie chciało jeść na obiad tylko pizzę. Równie niezdrowym odruchem jest kupowanie dziecku wszelkiego rodzaju słodkich batonów. Zawsze lepszym wyborem jest jabłko, sałatka warzywna, jogurt, ser z ciemnym chlebem niż słodycze.

Bardzo ważnym elementem zdrowego żywienia dzieci (a także dorosłych!) jest codzienne spożywanie kilku porcji owoców i warzyw. Jeżeli zwyczaj ten będzie wprowadzony w dzieciństwie, w młodości, to w wieku dojrzałym nie będzie żadnych problemów z przestrzeganiem zasad zdrowego żywienia. Kolejny element zdrowego żywienia to mleko i przetwory mleczne w postaci serów oraz jogurtów.

Każde dziecko powinno otrzymać z domu kanapki na drugie śniadanie. Dawanie dziecku kilku złotych, aby kupiło sobie „coś do jedzenia” w szkolnym sklepiku nie jest dobrym zwyczajem. Bowiem w punktach takich jest zwykle niezdrowa żywność często nazywana „śmieciową żywnością” – chipsy, batony, słodkie napoje gazowane, czekoladki. Jedzenie takich produktów w dużych ilościach wzmaga apetyt na słodycze na zasadzie mechanizmu błędnego koła – po zjedzeniu słodyczy organizm wydziela dużo insuliny, która powoduje obniżenie poziomu cukru oraz wywołuje uczucie głodu i tak powstaje zachęta do sięgnięcia po kolejnego batona.

Innym ważnym zagadnieniem, związanym ze zdrowym żywieniem jest objętość porcji. Dzieci jedzą zbyt obfite posiłki, czego rezultatem jest coraz powszechniejsza już w bardzo młodych grupach wiekowych nadwaga, a nawet otyłość. Wzrasta także ilość dzieci chorujących na cukrzycę.

Wszystkich tych schorzeń można uniknąć, wdrażając zdrowy styl życia już od najmłodszych lat. Poza prawidłowym odżywianiem nie zapominajmy o ruchu na świeżym powietrzu oraz chrońmy dzieci przed groźnymi nałogami.